تکنیک‌های ایجاد خلاقیت
خلاقیت را می توان چنین تعریف کرد: «همه راه‌های تفکر که منجر به خلق چیز جدید و یاحل مسئله ای می‌شود.». یک تکنیک خلاقیت باید به تولید ایده های جدید کمک کند. ابزارهای خلاقیت می توانند:
- با ایده های جدید آشنا شوید؛
- روش های ثابت فکر کردن را بشکنید.
- “بیرون از کادر فکر کنید” – به فراتر از راه حل های فعلی فکر کنید.
- ایده های دیگران را بنا کنید.
- ایده های جدید الهام بخش و شگفت آور را توسعه دهید. برای درک چگونگی عملکرد این تکنیک ها و چگونگی کمک به آنها در پیشرفت محصول، لازم است که آنها را به صورت عملی مورد استفاده قرار دهیم. با ایکس اسپات همرا باشید تا این تکنیک ها بهتر بشناسیم.
طوفان ذهنی
اصطلاح Brainstorming یا طوفان ذهنی به عنوان اصطلاح عمومی برای تفکر خلاق استفاده می شود بر این اساس Brainstorming به تولید ایده هایی می پردازد که در یک جلسه ی گروهی و بر اساس اصل تعلیق انجام می شود. در این تکنیک هیچ یک از افراد ایده یا ایده های هم گروهی خود را قضاوت نمی کنند.
قوانین اساسی برای Brainstorming عبارتند از:
- یک مدیر یا مجری برای جلسه انتخاب می شود .
- میدیر جلسه همه ایده ها را روی یک برگه بزرگ کاغذ یا تخته می نویسد.
- افراد حاضر در آن جلسه ایده های خود را در ارتباط با آن مسئله ی تعریف شده بیان می کنند.
- در انتها ی جلسه این ایده ها را تصفیه و سپس مانند تکه های پازل به هم وصل ومرتبط می سازند.
مغز نویسی
BrainWriting روشی شبیه به طوفان مغزی است. با این تفاوت که هر فرد به صورت جداگانه ایده های خود را بر روی کاغذ در مورد مسله ی مربوطه می نویسند و این کاغذ همچنان دست به دست می شود و در نهایت از بین آنها بهترین انتخاب می شود .
مزیت این روش نسبت به طوفانی فکری
- گروه وسیع تری برگزار می شود
- امکان می دهد که افراد به صورت ناشناس ایده های خود را مطرح کنند
- بهترین ایده و به صورت عادلانه تر انتخاب می شود
نقشه ذهنی
نقشه ذهن ، که به “نمودار عنکبوت” نیز معروف است ، نمایانگر ایده ها ، یادداشت ها ، اطلاعات و غیره در نمودارهای درختی است.
برای ترسیم نقشه ذهن:
- یک کاغذ بزرگ یا تخته بزرگ را خطوطی افقی بکشید و یک عنوان مختصر برای موضوع کلی در مرکز صفحه بنویسید.
- برای هر موضوع اصلی یا خوشه ای از موضوع ، شعبه اصلی جدید را با موضوع اصلی وصل کنید و آن را برچسب گذاری کنید.
- هر موضوع فرعی یا زیر خوشه ای شعبه فرعی را به شعبه اصلی مناسب وصل کنید .
- برای همه زیر شاخه به این روش را ادامه دهید. ممکن است که یک مورد را در بیش از یک شاخه یا زیر شاخه وصل کنید
- از مداد یا ماژیک رنگی استفاده کنید
- می توانید به جای نوشته از تصاویر نیز استفاده کنید.
- برای ترسیم نقشه ی ذهنی می توانید از نرم افزارهای مرتبط مانند free mind استفاده کنید.
تکنیک سوال جواب
در این تکنیک از سؤالات اساسی استفاده می شود :
- چه کسی ؟
- چرا؟
- چی؟
- کجا؟
- چه زمانی؟
- چطور؟
این یک تکنیک خلاقیت واگرا است و می تواند در مراحل اولیه حل مسئله و جمع آوری اطلاعات و حتی تعریف بهتر مسئله مورد استفاده قرار گیرد . این تکنیک کمک می کند تا مشکلات اصلی (فرعی) را بهتر حل یا تفصیر کنید و حتی می توانید برای ترسیم نقشه ی ذهنی از این تکنیک نیز کمک بگیرید.
اسکمپر
تکنیک SCAMPER یک چک لیست است که به فکر تغییراتی که می تواند در یک محصول موجود ایجاد شود یا برای ایجاد یک محصول جدید کمک کننده خواهد بود . این تغییرات می تواند به عنوان پیشنهاد مستقیم تغییر یا به عنوان نقطه شروعی برای تفکر جانبی استفاده شود. “SCAMPER “مخفف هفت نوع تغییر احتمالی محصول است:
- Substitute )S)جانشینی – مؤلفه ها ، مواد ، مردم؛
- Combine) C) – ترکیب – میکس ، ترکیب با مجامع یا خدمات دیگر ، ادغام
- Adapt) A)سازگاری – تغییر ، تغییر عملکرد ، استفاده از بخشی از عنصر دیگر
- Modify)M) اصلاح – افزایش یا کاهش در مقیاس ، تغییر شکل ، تغییر ویژگی ها.
- Put to another use)P –برای استفاده دیگر؛
- Eliminate)E ) از بین بردن – حذف عناصر ، ساده سازی ، کاهش کارایی هسته.
- Reverse)R)معکوس – به سمت داخل یا وارونه بپیچید. با جداسازی محصول یا موضوعی که مورد توجه شما قرار می گیرد ، شروع کنید. سپس سؤال های مرتبط با هفت موضوع SCAMPER را راجع به محصول یا موضوع بپرسید. تا به ایده ی یا حواب مورد نظر برسید .
مقایسه
ایده ها و راه حل های گذشته یا شرکت های هم صنعت را بررسی و با هم مقایسه کنید این کار موجب الهام بخشی برای ایده های جدید می شود.